آمار ثبت اختراع ایران در حوزه فناوری‌های نانو

جعفر مهراد استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، گفت: تا پایان سال ۲۰۱۴ میلادی تعداد مقالات حوزه فناوری نانو در سطح جهان طبق داده‌های پایگاه وب او ساینسWeb Of Science تعداد ۱۲۸ هزار و ۱۳۹ مقاله است. این رقم در ماه‌های ژوئیه تا پایان نوامبر همین سال به ترتیب ۶۵ هزار و ۵۵۷ مقاله، ۷۶ هزار و ۸۶۳ مقاله، ۸۶ هزار و ۳۷ مقاله، ۹۵ هزار و ۵۶۵ مقاله و ۱۰۴ هزار و ۶۵۲ مقاله بود.

وی با بیان اینکه افزایش فعالیت‌های علمی در حوزه علوم و فناوری نانو چشمگیر و قابل توجه است، خاطر نشان کرد: تقریبا ۱۰۲ کشور در این حوزه از پشتوانه انتشاراتی برخوردار است. البته، آمار مقالات کشورهایی مانند آلبانی، زیمبابوه، بولیوی، جامائیکا، تاجیکستان، سنگال و لیختن اشتاین بین ۱ تا ۵ مقاله در نوسان است.
بنیانگذار ISC افزود: چین با تولید ۴۱ هزار و ۱۰۰ مقاله در سال ۲۰۱۴ میلادی رتبه اول تولید علم در حوزه نانو را به خود اختصاص داده است. ایالات متحده آمریکا، هندوستان، کره جنوبی، و آلمان به ترتیب با تولید ۲۲ هزار و ۲۸۰ مقاله، ۹۳۲۶ مقاله، ۸۲۲۰ مقاله،و ۷۸۵۲ مقاله نانو در جایگاه دوم تا پنجم نشسته‌اند.
این استاد دانشگاه شیراز ادامه داد: رتبه‌های ۶ تا ۱۰ به ترتیب به ژاپن با ۷۲۷۹ مقاله، ایران با ۵۴۲۹ مقاله، فرانسه با ۵۲۳۴ مقاله، انگلستان با ۴۳۷۶ مقاله و اسپانیا با ۳۹۰۹ مقاله تعلق دارد.

وی بیان داشت: مقالات فناوری نانوی ایران تا فوریه سال ۲۰۱۵ تعداد ۷۴۴ مقاله است. میزان تولیدات کشورهای ایتالیا، روسیه، تایوان، استرالیا، کانادا، سنگاپور، برزیل، هلند، عربستان سعودی و سویس نیز در این رشته در دامنه ای بین ۳۷۰۰ تا ۱۷۰۰ مقاله قرار دارد.
مهراد گفت: رتبه ترکیه در تولید علم و فناوری نانو ۲۱ است. میزان تولیدات علمی این کشور در حوزه نانو ۱۵۶۹ مقاله است. مالزی و مصر با تولید ۱۴۴۱ و ۱۰۹۹ مقاله به ترتیب در جایگاه ۲۴ و ۲۶ جهان نشسته اند. رتبه تونس با ۲۸۵ مقاله ۴۶، الجزایر با ۱۹۵ مقاله ۵۱، عراق با ۱۵۱ مقاله ۵۵، مراکش با ۱۲۵ مقاله ۵۷، و اندونزی پرجمعیت‌ترین کشور اسلامی با ۱۰۶ مقاله ۵۹ است.
بنیانگذار ISC تاکید کرد: ایران از زیرساخت‌های پیشرفته و از نیروی انسانی خبره در حوزه علوم و فناوری نانو برخوردار است. ایران در این حوزه دارای تعاملات موثر و سازنده ملی و بین المللی است. ایران از ارزش افزوده اقتصادی حاصل از فناوری نانو سود می‌برد و از ظرفیت رقابت جویی در سطح جهانی برخوردار است.
به گفته این استاد دانش شناسی، شاخص h مقاله‌های فناوری نانوی ایران در سال ۲۰۱۴ میلادی ۱۸ است که از این نظر رتبه ۶ جهان را بدست آورده است. رتبه‌های اول تا پنجم به ترتیب در اختیار آمریکا، چین، آلمان، سنگاپور و انگلستان است.
وی ادامه داد: میزان ثبت اختراع ایران در حوزه فناوری‌های نانو در اداره ثبت اختراعات اروپایی در سال‌های ۲۰۱۰ یک اختراع، ۲۰۱۱ دو اختراع، و ۲۰۱۲ یک اختراع است. ثبت اختراع در اداره نشان‌های تجاری و اختراعات آمریکا نیز در سالهای ۲۰۱۰ یک اختراع، ۲۰۱۱ سه اختراع، ۲۰۱۲ هشت اختراع و ۲۰۱۳ تعداد ۱۲ اختراع و ۲۰۱۴ تعدا د ۹ اختراع است.
مهراد افزود: به طور کلی، بیش از ۹ درصد مقاله‌های علمی منتشر شده در سال ۲۰۱۴ به فناوری نانو ارتباط دارد که در این بین چین، آمریکا و هندوستان بالاترین تعداد مقاله‌های نانو را منتشر کرده‌اند.
استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز گفت: در این بین سهم کمپانی‌های بزرگ داروسازی در نوآوری فناوری نانوچشمگیر است. سه کمپانی سانوفی، نوارتیس و فایزر سه رتبه اول را در تعداد اختراعات فناوری نانو در بین شرکت‌های برتر به خود اختصاص داده‌اند. در بین ۳۲ کمپانی بزرگ ۱۸ شرکت به آمریکا تعلق دارد. آمریکا، ژاپن و سویس به ترتیب حائز رتبه‌های اول تا سوم هستند.