حقیقت پشت پرده “لایک ، کامنت، پست” در فضای مجازی
نوشته شده توسط موسسه توسعه حقوق فناوری اطلاعات برهان|وکالت دادگستری در ۲۲ اسفند ۱۳۹۴ در بخش اخلاق فناوری اطلاعات, فضای سایبر | بدون دیدگاه
تو این دنیای پر رمز و راز مجازی که لایک و کامنت و پست ها شده معیار و ملاک تشخیص دوستی خیلی عجیب نیست که بدانید این شخصیت شما است که مورد هدف قرار گرفته است.
باشگاه خبرنگاران: کامنت پشت کامنت ، لایک پشت لایک ،خستم کرده ، ساعت‌ها پشت میز کامپیوتر نشسته و به لایک کردن این عکس و آن مطلب مشغول است .البته حق دارد ، خودش هم مقصر نیست، اگر عکسای دوستانش را لایک نکند از او ناراحت می شوند.
نمی دانم چرا این لایک زدن و کامنت و پست گذاشتن شده معیار و ملاک تشخیص دوستی! واقعا خسته شدم .این درد و دل مشترک مادران و همسرانی است که از فرزندان و همسرانشان گله و شکایت دارند که تمام وقت خودشان را پای لایک و کامنت می گذرانند.
البته این اعتیاد به لایک زدن و کامنت و گاهی پست گذاشتن به جایی رسیده که عده ای برای اینکه دوستانشان لایک نمی زنند و یا کامنت نمی گذارد دست به انتقام های شومی می زنند.
احمد داوودی روانشناس و پژوهشگر در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص اینکه از منظر روانشناسی لایک کردن و پست و کامنت گذاشتن به چه معنا می باشد گفت : لایک کردن و کامنت و پست گذاشتن از نظر روانشناسی هم جنبه منفی دارد هم جنبه مثبت. که ما در اینجا به بررسی آنها می پرادزیم.
گرفتن حس تایید و اعتبار
وی ادامه داد: از دیدگاه روانشناسی اکثر کاربران به جهت گرفتن احساس تایید و اعتبار بخشیدن به شخصیتشان این کار را انجام می دهند که بار مثبتی دارد.
ایجاد حس تعامل
بعضی وقت ها کاربران به جهت حس تعامل با دیگران این کار را انجام میدهند که فرد دوست دارد با دیگران ارتباط برقرار کند.
نشان دهنده شخصیت فرد
از دیدگاه روانشناسی لایک کردن و کامنت گذاشتن نشان دهنده ی شخصیت آن فرد است ، که درون گراست یا برون گرا ، به عبارت دیگر آن کلماتی که برای پست یا کامنت اش استفاده می کند شخصیت او را تا حدی نشان می دهد.
ایجاد همدلی و همدردی
گاهی اوقات لایک کردن ها و کامنت گذاشتن ها به جهت ابراز هم دردی و همدلی و بروز احساساتشان در فضای مجازی است که بار مثبتی دارد.
تخلیه روانی
این روانشناس در ادامه اظهار داشت : بعضی مواقع هم کاربران یک نوع تخلیه روانی پشت لایک ها و کامنت ها و پست هایشان است که به صورت خودآگاه یا ناخوداگاه افراد از خود بروز می دهند.
مشخص کردن خط فکری و گذراندن زمان
بعضی مواقع هم هدف کاربران برای گذاشتن پست و لایک و کامنت مشخص کردن خط فکری شان است که به دیگران بگویند خط فکری من به این سمت و سو است، و گاهی وقت ها هم افراد برای گذراندن وقت و سرگرمی لایک می کنند و پست و کامنت می گذارنند.
گاهی یک اختلال رونی است
از دیدگاه روانشناسی گاهی اوقات لایک کردن و کامنت و پست گذاشتن نشان دهنده یک اختلال روانی است، به طور مثال فردی که اختلال جامعه ستیزی دارد ممکن است پست یا کامنت اش در جهت تخریب شخصیت دیگران و یا جنگ و جدل با دیگران و یا بروز هر گونه مشکل یا اختلال باشد ، یا مثلا فردی که وسواس فکری دارد ممکن است کامنت ها و پست هایش در جهت افکار وسواسی شان باشد.
حقیقت پشت پرده
داوودی در انتها گفت : باید سعی کنیم از هر ابزاری که در این عصر تکنولوژی استفاده می کنیم از جنبه ی خوب و بدش آگاهی داشته باشیم و طعمه ی جوانب پرخطر آن نشویم. کاربران گرامی حواستان باشد کامنت ها و پست هایی که می گذارید و لایک هایی را که می زنید حامل هر نوع پیام اند که گویای شخصیت شما هستند.
نظر دختران درباره مزاحمت در فضای مجازی
نوشته شده توسط موسسه توسعه حقوق فناوری اطلاعات برهان|وکالت دادگستری در ۲۵ مرداد ۱۳۹۴ در بخش اخلاق فناوری اطلاعات, جرایم رایانه ای-اینترنتی-سایبری | بدون دیدگاه
استفاده از فضای مجازی دختر و پسر، پیر و جوان ندارد. با این وجود بیشتر استفاده کنندگان از این فضا جوانان از جمله دختران هستند، حال آنکه ناآگاهی می‌تواند دختران را در معرض سوءاستفاده‌های مختلف قرار دهد.
به گزارش ایسنا، روز دختر بهانه‌ای شد تا پای صحبت عده‌ای از آنها نشسته و شنوای تجاربشان از فضای مجازی باشیم؛ همچنین از دکتر نسرین طهرانی- روانشناس- درباره راهکارهای کاهش آسیب‌های فضای مجازی پرسیدیم که مشروح آن در پی می‌آید.
«زهرا، ۳۶ ساله» می‌گوید: در بعضی گروه‌های تلگرام برخی مردان شروع به چت خصوصی می‌کنند و ایجاد ارتباط را از سلام و علیک آغاز می‌کنند، حتی با وجود دریافت جواب رسمی، به چت کردن ادامه میدهند و سعی می‌کنند رابطه را حفظ کرده و به مرور نیت واقعی خود را از ایجاد ارتباط آشکار می‌کنند.
وی ادامه میدهد: این مردان در وهله اول خود را مایل به ادامه دوستی در فضای مجازی نشان میدهند و در مرحله بعد عکس‌های نامربوط و غیراخلاقی می‌فرستند. چون من عکس خودم را روی پروفایلم نگذاشته‌ام از من درخواست ارسال عکسم را می‌کنند و در مرحله بعد عکس بی‌حجاب مرا می‌خواهند.
زهرا اضافه می‌کند: سپس شماره‌ام را می‌خواهند تا ارتباط تلفنی برقرار کنند. این ارتباط تا دیدار حضوری ادامه می‌یابد. اولین دیدارحضوری، معمولی و رسمی است اما به مرور درخواست ارتباط نزدیکتر داده میشود و این زنجیره تا جایی که دختر اجازه بدهد، ادامه دارد.
به اعتقاد «مژده، ۲۵ ساله» گاهی برخی افراد گمان می‌کنند در فضای مجازی می‌توانند روابط رسمی و جدی را به شوخی و یا راهی برای شروع دوستی تبدیل کنند.
وی نیز می‌گوید: بارها اتفاق افتاده رابطه‌ای کاری و درسی و بسیار رسمی در دانشگاه یا مراکزی که فعالیت می‌کنم با مردان داشته باشم اما در فضای مجازی همکاران یا همکلاسی‌های مردی که به هر دلیلی دوست نداشتم در فضای واقعی به آنها نزدیک شوم، سعی در صمیمی شدن دارند و با شوخی‌های نامربوط و یا تعریف از زندگی و تجربیات تلخ زندگی شخصی خود برای جلب نظرم تلاش کرده‌اند؛ کاری که هم وقت من را گرفته و هم به نوعی موجب آزار من شده است زیرا مجبورم بر خلاف میل باطنی شنوای حرفهای آنها باشم و بعضا با اینکه تمایل خود را به پایان دادن مکالمه‌ای خاص در فضای مجازی با جواب دادن‌های کوتاه در پاسخ به صحبتهایی به طول چندین پاراگراف نشان دادم اما باز هم فرد بدون توجه به این المانها کار خود را ادامه میدهد. این ارتباط ها در پایان به پیشنهادهای عجیبی منجر میشود که من را مجبور می‌کند واکنشی نشان دهم تا فرد بفهمد پایش را نباید از گلیمش درازتر کند.
او ادامه میدهد: اتفاق دیگری که در فضای مجازی من را ناراحت می‌کند و چندی پیش باعث شد که حضور زیادی در شبکه‌های اجتماعی نداشته باشم، انتشار جوکها، شوخیها، سوالات یاعکسهایی بدور از شان است که متاسفانه به وفور در گروه‌های شبکه‌های اجتماعی دیده میشود؛ به ویژه رواج جکهایی با هدف قرار دادن دختران به عنوان جنس دوم و کسی که نمی‌فهمد، می‌خندد. همچنین در این جوکها دختران را افرادی جلوه میدهند که به هرنحوی به دنبال ازدواج هستند و به نظر من این یک خشونت علنی علیه دختران است، آنهم در جامعه‌ای که بعضا پسران آن ادعای روشنفکری دارند. بنابراین من از اکثر گروهها انصراف داده‌ام و سعی کنم کمتر در معرض این پیامها قرار گیرم.
«فریده ،۳۴ ساله» هم می گوید: به دلیل شغلم (خبرنگاری) افراد غریبه را هم در صفحه‌ام در فیس بوک راه می‌دهم البته قبل از پذیرش درخواست دوستی، صفحه درخواست کننده را می‌بینم اگر موارد غیر اخلاقی نداشته باشد درخواستش را قبول می‌کنم. در اوایل عضویت در فیس بوک چتم باز بود و هر وقت وارد می‌شدم، حتما چند تا سلام و خوبی؟ دریافت می‌کردم و وقتی پاسخ نمی‌دادم بلافاصله آن‌فرند می‌شدم. مواردی هم بود که طرف دیگر لایکم نمی‌کرد. الان چتم را برای غریبه‌ها بسته‌ام ولی مزاحمتها تمام نشده و فقط کم شده است.
او اضافه می‌کند: یک بار یکی از همکارانم که البته مرا به درستی نمی‌شناخت تلاش می کرد با من دوست شود و من را از پافشاریش ناراحت می‌کرد. کلا چت کردن آدمهایی که نمیشناسم اذیتم می‌کند. این مدل رابطه پنهانی را در فضای مجازی نمی‌پسندم. به همین خاطر چندین بار آن‌فرند شدم و یا مجبور شدم آن‌فرند کنم. از طرف دیگر یکی دو مورد کامنت و عکس‌هایی از جانب افرادی خارج از “اد لیستم” داشتم که انقدر ناراحتم کرد که مجبور به بلاک شدم.
«فاطمه، دختری ۲۶ ساله» است که او هم از مزاحمت‌های فضای مجازی ناراحت است.
او می‌گوید: الان دو هفته هست یک پسر مدام بهم در تلگرام پیام میدهد و حال و احوال می‌کند. من صفحه‌اش را باز نکرده‌ام. این پسر مدام پیام میدهد که چرا جوابش را نمی‌دهم و می‌پرسد پیامهایش به من می رسد یا نه؟.
وی معتقد است چنین آدمهایی بی‌شخصیت هستند چون لزومی ندارد مدام به کسی پیام بدهد که نه او را دیده و نه می‌شناسد حال آنکه این افراد در خیلی از گروهها عضو هستند.
«یلدای، ۲۴ ساله» تجارب متفاونی در فضای مجازی داشته است.
اومی‌گوید: من از جمله دخترهایی هستم که تحت چارچوب‌ها و خط قرمزهای خانواده‌ام و نظارت مادرم وارد فضای مجازی شدم. مادرم در عین اینکه به فعالیت من نظارت می کرد، نحوه رفتار درست، برخورد مناسب و استقلال در این فضا را بهم آموزش می‌داد بنابراین من، به عنوان یک دختر، تحت شرایط کنترل شده وارد فضای مجازی شدم و رفتار یا عکس نامناسبی در این فضا نداشتم. با این وجود از همان ابتدا و حتی قبل از اینکه شبکه‌های اجتماعی مجازی توسط تلفن‌های همراه به‌راحتی قابل دستیابی باشد، در فضای «چت روم» در هر ساعتی با پیشنهادهایی تحت عنوان «چت درمورد مسایل جنسی» رو به رو می‌شدم. برخی از این افراد با «نه» شنیدن به این پیشنهاد اصرار نمی‌کردند اما برخی دیگر انقدر پافشاری می‌کردند که مجبور به بلاک کردن آنها می‌شدم. این مساله هم اکنون در شبکه‌های مجازی گوناگون به شکل‌های مختلف رخ میدهد.
یلدا ادامه میدهد: در گروه‌های مختلفی عضویت دارم. برخی از اعضای آنها که هیچ اشتراکی جز همگروهی با آنها ندارم، به صورت شخصی پیغام می‌فرستند و خواستار آشنایی بیشتر می‌شوند، البته این امر غیرطبیعی نیست و اذیت به شمار نمی رود، این امر هنگامی ناراحت کننده می شود که با مطرح کردن بحث ازدواج و خواستگاری، من را یک فرد ساده لوح فرض می‌کنند. یکی از تلخ‌ترین تجربیاتم در فضای مجازی هنگامی بود که فردی که بر اساس عکس پروفایلش مردی ۴۰ساله می‌آمد بی هیچ مقدمه‌ای شروع به ارسال عکس‌های مستهجن کرد.
به اعتقاد وی برای کاهش این مزاحمتها فرهنگ سازی لازم نیست چون سالهاست که افراد از فضای مجازی استفاده می کنند. نحوه استفاده از این فضا به فهم افراد برمی گردد البته با افراد مزاحم، قانونی هم می توان برخورد کرد البته نکته اینجاست که رسیدگی به این موارد چه قدر برای مراجع قانونی اهمیت دارد.
«مریم، ۳۱ ساله» با مزاحمتی در فضای مجازی روبرو نبوده و درباره استفاده بهینه از این فضا معتقد است: برای ورود به فضای مجازی مثل سایر محیط هایی که ما در آن قرار می گیریم باید تربیت بشویم و با آن آشنا باشیم و تفاوتهایش را با یک فضای واقعی بشناسیم.
«مژده» هم معتقد است: مزاحمت‌های مجازی برای دختران یک موضوع فرهنگی است یعنی همان تفکرات سنتی الان در قالب مدرن عرضه میشود. لازم است آموزش‌هایی به جوانان ارائه شود. این آموزش‌ها باید ریشه‌ای باشد و از خانواده و مدرسه شروع شود.
او ادامه میدهد: در جامعه ما هم دختران و هم پسران به طرق مختلفی آسیب دیده‌اند و نتیجه آن وضعیتی است که الان می‌بینیم. نقش دختر و پسر باید با حفظ شان هر دوجنس باز تعریف شود و جامعه قبول کند که زن علاوه بر شوهرداری و بچه داری می‌تواند کارهای بزرگی انجام دهد و نه تنها برخلاف باور قبولانده شده بلکه به لحاظ سطح شعور و درک و هوش چیزی از مرد کم ندارد بلکه همپا و گاهی بالاتر نیز هست.
به اعتقاد «یلدا» بهترین راه‌حل برای کاهش این قبیل آسیب‌ها فرهنگسازی در زمینه چگونگی استفاده از فضای مجازی است و نقش والدین از همه گروهها پررنگ‌تر است بنابراین لازم است فرهنگ رفتار درست در فضای مجازی ابتدا به خانواده‌ها و والدین آموزش داده شود. اقداماتی مانند فیلتر کردن شبکه ها، اجتناب از آنها و…راه حل مناسبی نیست، زیرا حضور درست در این شبکه‌ها به یکی از ابزار توسعه ارتباط، پیشرفت، افزایش آگاهی و…تبدیل شده است بنابراین فرهنگ سازی و آموزش رفتارهای درست در این فضا بهترین راه حل است.
«فریده» هم بر فرهنگسازی در زمینه فضای مجازی تاکید می‌کند و می‌گوید: فرهنگسازی با زبانی اثرگذار باید انجام شود. دختری را می شناسم که ۳۰ ساله است و از طریق فضای مجازی دلبسته پسری شد و ماه‌ها طول کشید تا شخصیت واقعی پسر را بشناسد.
دکتر نسرین طهرانی- روانشناس- در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: دختران جوان قشر آسیب پذیری از جامعه هستند. سبک زندگی دختران امروز با یکی و دو نسل پیش متفاوت شده است و همواره باید راه‌های پیشگیری از آسیب این قشر از افراد جامعه نیز متفاوت و متناسب با دنیای امروز شود.
به گفته او در نسل‌های پیشین یکی از روش‌های پیشگیری از آسیب دختران در خانه ماندن بود چون خانه به عنوان مکانی امن همواره مطرح است اما در دنیای امروز مرزی برای ارتباط با بیرون از این خانه می توان گفت واقعا وجود ندارد. ما می توانیم با هر سیستمی به فضای مجازی متصل شویم و در این فضا هیچ حد و مرزی وجود ندارد. عملاً کنترل هیچ معنایی ندارد مگر اینکه تدبیر خاصی برای حفظ قشر جوان بخصوص دختران جوان اندیشیده شود.
این روانشناس اضافه می‌کند: یا نیازی واقعی وجود دارد که دختران ما برای ارضای آن در فضای مجازی به‌دنبال آن هستند یا نیازی کاذب؛ چه نیاز واقعی باشد و چه کاذب، حدود نیازهای یک دختر جوان مشخص است و باید برای این نیازها برنامه داشته باشیم. یعنی باید برای دیدن، پوشش دادن و نحوه‌های صحیح مدیریت، تعدیل، کنترل و یا حتی ارضای آن راهکارهای عملیاتی داشته باشیم در غیر این دختر از دست می‌رود.
او تاکید می‌کند: امروزه امکان حذف فضای مجازی از زندگی هیچ کس نیست چه برسد به جوانان از جمله دختران جوان. آنان در برخی از موارد بیش از پسران به سمت دنیای مجازی روی می‌آورند بنابراین لازم است به دختران آموزش‌های صحیح و به‌موقعی در زمینه استفاده از فضای مجازی بدهیم.
هم دختران و هم کارشناسان بر آموزش و فرهنگسازی در زمینه ضرورت استفاده از فضای مجازی تاکید می‌کنند. آیا با وجود آنکه هر از گاهی خبرهایی از آسیب‌های وارد شده بر دختران به علت استفاده ناآگاهانه از فضای مجازی منتشر میشود و در مقابل موارد بسیار بیشتری از زخمی شدن روح و جسم دختران در این فضا مسکوت می‌ماند، وقت آن نرسیده متولیان دولتی و سازمان‌های غیردولتی اقدامی برای فرهنگسازی انجام دهند؟.
بیشتر بخوانیدآیا مراجعه به سایت های مستهجن جرم است؟
نوشته شده توسط موسسه توسعه حقوق فناوری اطلاعات برهان|وکالت دادگستری در ۲۵ مرداد ۱۳۹۴ در بخش اخلاق فناوری اطلاعات, جرایم رایانه ای, جرایم رایانه ای-اینترنتی-سایبری | بدون دیدگاه
سوالی که برای برخی کاربران مطرح است این است که آیا کاربران سایت های مستهجن هم مجرم هستند؟
هشدار دادسرای ویژه جرایم رایانه ای به کاربران سایت های مستهجن
بازخوانی یک مصاحبه قدیمی
همانگونه که می دانید چند سالی است که دادسرای ویژه ای تحت عنوان دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای و فناوری ارتباطات (ناحیه ۳۱) در تهران آغاز به کار کرده است که بخشی از وظایف این دادسرا رسیدگی به مفاسد موجود در فضای مجازی و سایت‌های ضداخلاقی و ضد امنیتی است. در همان آغاز به کار این دادسرا (سال ۱۳۸۸) مصاحبه ای با معاون پیشین دادستانی تهران و سرپرست این دادسرا (رضا جعفری) انجام شده است که خواندن ان خالی از فایده نیست.
رضا جعفری در گفت‌وگو با ایسنا گفت: کاربران چنین سایت‌هایی نیز باید هوشیار باشند؛ زیرا در صورتی که اقدامات گردانندگان این سایتها به اندازه‌ای گسترده شد که کاربران نیز در پیشبرد اهداف آنها عهده‌دار نقشی شدند، قطعا با آنها نیز برخورد میشود و به راحتی با استفاده از ابزار لازم جهت شناسایی IP کاربران می‌توان این افراد را نیز شناسایی و تحت پیگرد قرار داد.
جعفری در این زمینه تصریح کرد: از سال ۸۷ ضرورت تشکیل دادسرایی تخصصی برای رسیدگی به جرایم رایانه‌ای و اینترنتی از سوی مسوولان مربوط گوشزد شد و نهایتا با توجه به آنکه این مسوولیت خطیر به دادسرای عمومی و انقلاب تهران محول شده بود، دادسرای ناحیه ۳۱ تاسیس شد و آغاز به کار کرد.
وی درباره ابزار قانونی موجود برای برخورد با متهمانی که پرونده‌شان در این دادسرا مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، گفت: جرایمی که دادسرای ناحیه ۳۱ به آنها رسیدگی می‌کند، پیش از این به صورت پراکنده در دادسراهای مختلف مانند دادسرای انقلاب، دادسرای ویژه امنیت، دادسرای ارشاد و برخی دیگر از دادسراها مورد رسیدگی قرار می‌گرفت. در حال حاضر در دادسرای جرایم رایانه‌ای، پرونده‌ها بر اساس قوانین عمومی و اختصاصی مانند قانون مجازات اسلامی، قانون مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیرمجاز می‌کنند، قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، قانون تجارت الکترونیک و … رسیدگی میشود.
معاون دادستان تهران ادامه داد: بحث جرایم رایانه‌ای و اینترنتی، بحثی جدید است. همواره اتفاقاتی در اطراف ما رخ میدهد و اقداماتی صورت می‌گیرد که قانونگذار برای حفظ نظم و امنیت عمومی، امنیت خانواده‌ها، امنیت فرهنگ و امنیت نظام، ناگزیر از وضع قوانین جدید میشود. جرایم اینترنتی نیز در زمره همین مسائل است که قانونگذار باید درخصوص آن به وضع قانون بپردازد.
جعفری گفت: در مورد مسائل مربوط به اینترنت و اقداماتی که از طریق اینترنت صورت می‌گیرد، عناوین مجرمانه‌ای وجود دارد که پیش از این چنین عناوینی نبوده است. در حال حاضر حدود ۵۰ عنوان مجرمانه در لایحه‌ی جرایم رایانه‌ای احصا شده است. البته این لایحه که از سال ۸۳ در قالب ۷۳ ماده در مجلس بود تا سال ۸۷ بلااقدام ماند و نهایتا سال گذشته طی سه جلسه بررسی، اصلاحاتی روی آن صورت گرفت و حدود ۲۰ ماده از آن حذف شد. سپس به شورای نگهبان رفت و در حال حاضر با توجه به آنکه شورای نگهبان ایراداتی به آن وارد دانسته، لایحه به مجلس بازمی‌گردد و در صورتی که مجلس ایرادات بیان شده از سوی شورای نگهبان را رفع نکند، طبق قانون اساسی مجمع تشخیص مصلحت نظام در این خصوص تعیین تکلیف خواهد کرد.
سرپرست پیشین دادسرای جرایم رایانه‌ای با اشاره به لایحه‌ی جرایم رایانه‌ای، خاطرنشان کرد: این لایحه نیز به نظر کافی نمی‌رسد و باز هم کمبودهایی در این زمینه وجود دارد. در بسیاری از کشورها همزمان با پیدایش رایانه و اینترنت، قوانین مربوط به آن نیز تصویب شد و این کشورها پا به پای پیشرفت فناوری ارتباطات، جرایم و مجازات‌های مربوط به آن را احصا کردند اما متاسفانه ما این مساله را ساده گرفتیم؛ در حالی که مساله‌ای بسیار حاد، مهم، خطرناک و در عین حال نرم و مرموز است.
وی ادامه داد: در حال حاضر متهم نوجوانی داریم که همه‌ی افراد خانواده به صداقت و پاکی او ایمان دارند اما نمی‌دانند که همین فرد در فضای کوچکی از خانه و از طریق سیستم رایانه‌ی خود مرتکب چه جنایاتی شده و چه کسانی را به وادی انحراف کشانده است.
جعفری اظهار کرد: با توجه به آنکه پیشرفت‌ها در فضای سایبر لحظه به لحظه و روز به روز است، باید قانونی جامع و در عین حال منعطف داشته باشیم که به صورت دوره‌ای بتوان آن را مورد تجدیدنظر قرار داد و یا قانونگذار در این قانون، دست مجریان را برای تطبیق موضوعات جدید با احکام قانونی باز بگذارد؛ زیرا نمی‌توان خارج از چارچوب قانون حرکت کرد.
معاون پیشین دادستان تهران با بیان اینکه لایحه‌ی جرایم رایانه‌ای پیش از اصلاحات و حذف برخی از مواد آن، جامع‌تر و دارای قدرت بازدارندگی بیشتری بود، خاطرنشان کرد: متاسفانه برخی اقدامات اینترنتی در قالب عناوین مجرمانه مدنظر قانونگذار قرار نگرفته است. به عنوان مثال، هک کردن یک سایت و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات یک موسسه یا یک خانواده از طریق اینترنت، در حال حاضر جرم به حساب نمی‌آید.
وی در همین زمینه اضافه کرد: علاوه بر این قبیل موارد، لازم است که با برخی اقدامات مانند تهیه و پخش کارتون‌های غیراخلاقی و فیلم‌های غیراخلاقی که رده‌ی سنی کودکان و افراد کم سن و سال را مورد هجمه قرار میدهد، با شدت بیشتری برخورد شود.
معاون پیشین دادستان تهران گفت: تا وقتی که قانون جدید به صورت قطعی و لازم‌الاجرا در بیاید، ما در این مدت با همان ابزارهای قانونی سابق به پرونده‌ها رسیدگی خواهیم کرد و در صورتی که اقدام فرد یا افرادی ولو بسیار حاد باشد اما این اقدام در زمره‌ی جرایم در قانون ذکر نشده باشد، نمی‌توانیم آن را جرم بدانیم. با توجه به مجموع این مسائل، قطعا ما اساس کار خو را قانون می‌دانیم و به هیچ وجه در هیچ شرایط زمانی و مکانی خارج از چارچوب قانون عمل نخواهیم کرد؛ زیرا وظیفه‌ی مهمی که قانون اساسی بر دوش ما گذاشته، نظارت بر حسن اجرای قانون است و نمی‌توانیم این اصل قانون اساسی را با بی‌قانونی نادیده بگیریم.
سرپرست پیشین دادسرای ویژه‌ی رسیدگی به جرایم رایانه‌ای و فناوری ارتباطات، در بخش دیگری از این گفت‌وگو به بیان مطالبی درخصوص سایت‌هایی پرداخت که اخیرا با تلاش معاونت اطلاعات سپاه منهدم شدند و تصریح کرد: یکی از مسائل بسیار مهمی که امروز در عرصه‌ی علم و فناوری در دنیا مطرح است، اینترنت است. یعنی در حال حاضر اگر کسی یک رایانه قابل اتصال به اینترنت را به صورت همراه با خود نداشته باشد، لااقل در خانه‌اش رایانه‌ای برای استفاده دارد و از طریق آن به اینترنت وصل میشود. امروزه دسترسی به شبکه جهانی از طریق رایانه بسیار راحت و آسان شده و این فضای جهانی در واقع شاهراهی است که معابر مثبت و منفی زیادی دارد.
وی با بیان اینکه اینترنت، حلقه‌ی اتصال جوامع بشری به یکدیگر و وسیله‌ای است برای تبادل اطلاعات و دانش‌ها، تاکید کرد: استفاده از اینترنت جرم نیست اما گاهی اینترنت وسیله‌ی جرم قرار می‌گیرد. یعنی افرادی در کنار کارکردهای مثبت اینترنت، به کارکردهای منفی آن روی می‌آورند و از این رهگذر برای کسب منافع مادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی خود از طریق اینترنت مرتکب اعمالی خلاف می‌شوند.
جعفری ادامه داد: در طول سه دهه‌ی انقلاب اسلامی، کشور ما شاهد انواع تهاجمات و فشارها بوده است؛ زیرا مردم ما مسلمان و شیعه هستند و با دارا بودن پیشینه‌های فرهنگی و تاریخی محکم، می‌خواهند روی پای خودشان بایستند. زمانی که دشمن متوجه شد با تحمیل جنگ، اعمال تحریم‌ها، ترورها و تخریب‌ها نمی‌تواند در راستای از بین بردن استقلال ملت ایران کاری از پیش ببرد، پروژه‌ی تهاجم فرهنگی را کلید زد که این تهاجم فرهنگی بنا به گفته‌ی مقام معظم رهبری به شبیخون فرهنگی و امروز به ناتوی فرهنگی تبدیل شده است.
معاون پیشین دادستان تهران تاکید کرد: ما امروز نباید دشمن را متهم کنیم؛ چون او در جهت مطامع خود حرکت می‌کند. اگر ما محکم باشیم و زمینه‌های انحراف در ما وجود نداشته باشد، دشمن از هیچ طریقی نمی‌تواند رسوخ کند.
جعفری گفت: این مبارزه‌ی فرهنگی سالهاست که آغاز شده و امروز با همکاری کشورهای مختلف ادامه دارد. فعالیت‌های مجرمانه اینترنتی هم در قالب سایت‌های مستهجن روز به روز پررونق‌تر میشود و این سایتها مشتریان خود را از میان افرادی که تا حدی دچار ضعف ایمان هستند، پیدا می‌کنند.
بیشتر بخوانید“عکس هاتو می ذارم رو اینترنت”
نوشته شده توسط موسسه توسعه حقوق فناوری اطلاعات برهان|وکالت دادگستری در ۱۰ مرداد ۱۳۹۴ در بخش اخلاق فناوری اطلاعات, جرایم رایانه ای, جرایم رایانه ای-اینترنتی-سایبری, هتک حیثیت | بدون دیدگاه
این روزها فضای مجازی فارغ از مزایایی که در پی دارد فرصتی شده برای انتقام جویی های شخصی همان گونه که در صفحه حوادث بارها و بارها خوانده ایم که فلان فرد عکس های شخصی را در فضای مجاز منتشر کرده و آبرویی از یک خانواده برده است.
در این آشفته بازار دنیای مجازی، آنچه بیش از همه تعجب هر فردی را بر می انگیزد، انتقام جویی همسران از یکدیگر است به گونه ای که برای فروکش کردن خشونت و عصبانیت خود، عکس های دوران نامزدی، ازدواج و سایر عکس های شخصی یکدیگر را در فضای مجازی منتشر می کنند.
سوال این است در شرایطی که رفتار انسانی حتی رفتار همسر و شریک زندگیتان قابل پیش بینی نیست به گونه ای که در کمال ناباوری می بینید که عکس های کاملا شخصی شما در فضای مجازی دست به دست می چرخد و ناباورانه تر از آن زمانی که متوجه می شوید شریک زندگیتان در پی یک اختلاف ساده و پیش پا افتاده و صرفا برای انتقام جویی، آن ها را در فضای مجازی منتشر کرده، چه باید کرد؟
به عنوان مثال در موردی که اخیرا اتفاق افتاد، خانمی جوان با طرح شکایتی عنوان کرده بود که تصاویر شخصی اش در فضای مجازی منتشر شده است که در این زمینه پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فرماندهی انتظامی خراسان جنوبی ورود کرد که با پیگیری کارشناسان فتا کمتر از ۳ روز عامل انتشار مشخصات شاکی در سایت همسریابی دستگیر شد.
براساس گفته های شاکی مدتی تماس هایی با او گرفته می شده که از او درخواست های غیر اخلاقی داشتند. شاکی در طرح شکایتش به پلیس فتا ادامه داد برای خودم جای سوال شده بود، در یکی از تماس ها از فرد تماس گیرنده پرسیدم مشخصات فردی و شماره من را از کجا آوردی؟ او در جوابم گفت: خودتان در سایت همسریابی گذاشته اید! وقتی به سایت مربوط مراجعه کردم با مشاهده آنچه می دیدم دیگر چشم هایم به تاریکی می رفت زیرا سخنان رکیکی را به من نسبت داده بودند.
این در حالی است که شاکی وقتی با متهم روبه رو شد زوایایی پنهان از پرونده برملا شد در این دیدار مشخص شد متهم، همسر شاکی بوده که مدتی در کش و قوس طلاق در مراجع قضائی بودند.همچنین در بازجویی ها مشخص شد چون شاکی قصد جدایی از همسرش را داشته، او هم برای این که انتقام بگیرد به یکی از سایت های همسریابی مراجعه و با ایجاد صفحه به اسم شاکی (همسرش) تمام مشخصات فردی او را به همراه شماره تلفن ثبت کرده است.
متهم در روند بازجویی به صورت مستمر عنوان داشته قصد برگشت همسرم را داشتم و از کار خود سخت پشیمانم. در نهایت با تکمیل پرونده، متهم به مراجع قضائی معرفی شد.
در مورد دیگری فردی که با درج تصاویر خصوصی و خانوادگی در یکی از شبکه های اجتماعی موجبات هتک حیثیت و آبروریزی شاکی را فراهم آورده بود توسط کارشناسان پلیس فتا استان اصفهان شناسایی و دستگیر شد.
در این پرونده کارشناسان پلس فتا با انجام تحقیقات و جستجو در فضای سایبر و جمع آوری ادله جرم، عامل راه اندازی پروفایل مذکور را شناسایی و دستگیر کردند. متهم که نامزد سابق شاکی بوده و به دلیل اختلاف بین آنها و برهم خوردن رابطه بینشان اقدام به انجام این عمل مجرمانه کرده که در مواجه با مدارک و مستندات این پلیس صراحتا به بزه انتسابی اقرار و همراه پرونده تحویل مراجع قضایی شد.
**هتک حیثیت و نشر اکاذیب رایانه ای
سرهنگ علی نیک نفس رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات نیروی انتظامی در این زمینه گفت: ایجاد صفحه در برخی سایت های اجتماعی به نام دیگران با هدف انتقامگیری و بازی با آبروی افراد، گذاشتن مطالب موهن در پایگاه های اینترنتی با هدف هتاکی به افراد مختلف، انتشار اسرار شخصی و خانوادگی دیگران با انگیزه هایی انتقام و هتک حیثیت افراد، انتشار یا تحریف عکس های خصوصی دیگران نشر اکاذیب و افترا در اینترنت با هدف تشویش اذهان عمومی و بدبین کردن افراد به یکدیگر تنها گوشه ای از اقدامات مجرمانه ای است که برخی افراد با انگیزه هایی همانند تفریح و انتقام و فرونشاندن عصبانیت و جلب توجه و باز کردن عقده های روحی و روانی در حوزه فضای مجازی مرتکب می شوند که متأسفانه آسیب های جبران ناپذیری را در پی دارد.
وی افزود: اخلاق یکی از مهمترین ویژگیهای زندگی بشر بوده و از ویژگیهای روحی و نفسانی افراد است،این ویژگیها شامل موضوعات نیکو و پسندیده، مانند امانت داری، راست گویی یا ویژگیهای ناپسند مثل غیبت، و دروغ گویی است.
نیک نفس ادامه داد: رفتارهایی که از این ویژگیها ناشی می شود را رفتار اخلاقی میگویند. در فضای سایبر نیز اخلاق کاربران از لحظه ورود به آن شروع میشود و ممکن است اخلاق کاربران بازتاب اخلاق واقعی آنها باشد یا اینکه با اخلاق واقعی آنها تفاوت داشته باشد.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات نیروی انتظامی تصریح کرد: البته این فضا قوانین خاص خود را دارد ولی بستگی به شرایطی دارد که کاربران در آن قرار میگیرند و رفتار یا اخلاقی که از خودشان بروز میدهند چگونه است و چقدر به قوانین احترام میگذارند.
نیک نفس اضافه کرد: هنجازسازی مثبت یکی از اصولی است که در هر تکنولوژی نوظهوری باید رعایت شود بنابراین در فضای سایبر نیز کاربران هنجارهای مثبت را رعایت کنند و اخلاق حرفهای در استفاده از امکانات سودمند آن داشته باشند.
وی اضافه کرد: موضوع هتک حیثیت و نشر اکاذیب یکی از بیشترین جرم هایی است که در حوزه جرایم رایانه ای رخ میدهد، برخی از افراد با سوء استفاده از مزیت ابزارهای فناوری از قبیل شبکه اینترنت و غیره اقدام به تشویش اذهان عمومی کرده و موجب به خطر افتادن آبروی افراد می شوند که قانون برای برخورد با این گونه افراد در فصل پنجم قانون جرایم رایانه ای در سه ماده مجازاتی را تعیین کرده است.
نیک نفس افزود: به هموطنان توصیه می کنیم همواره دقت داشته باشند با رعایت نکات امنیتی فریب تبلیغات افراد سودجو را نخورند و از قرار دادن تصاویر خصوصی و خانوادگی در شبکه های اجتماعی اجتناب کنند.
وی اضافه کرد: همچنین به شهروندان توصیه می شود در فضای مجازی به افرادی اعتماد کنید که مورد اعتماد خانواده باشند و شناخت کاملی از آنها داشته باشند.
نیک نفس گفت: در استفاده از شبکه های اجتماعی تنظیمات امنیتی و خصوصی مربوطه را انجام دهند تا هر فردی به اطلاعات شخصی و خصوصی کاربران نداشته باشد.
وی اضافه کرد: پلیس فتا از هموطنان درخواست کرد در صورت مواجه با موارد مشکوک آن را از طریق سایت پلیس فتا به آدرس Cyberpolice.ir بخش ‘ثبت گزارش مردمی’ گزارش کنند.
**غیرت مردانه و عفت زنانه باید در کانون خانواده تقویت شود
دکتر افشین طباطبایی یک روانشناس در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا گفت: یکی از دلایلی که سبب شده برخی از همسران اقدام به انتشار تصاویر همسر خود در فضای مجازی کنند، تجدد خواهی است در حالی که باید غیرت مردانه و عفت زنانه که در فرهنگ ما یک اصل است، تقویت شود.
این نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی افزود: جوانان خود را تحت تاثیر فرهنگ وارداتی غرب قرار داده ، شبیه خون غربی که در حال مهندسی است به سمت جوانان ما می آید و جوانان را تحت تاثیر قرار داده است به گونه ای که جوانان از آن ها الگوبرداری می کنند.
این روانشناس اضافه کرد: این شبیه خون غربی از نظر روانی در جوانان تاثیر داشته، آن ها فکر می کنند که به واسطه این فرهنگ وارداتی که از طریق ماهواره و شبکه های مجازی به ذهنشان وارد شده، مدرن شده اند در حالی که وقتی به بطن انسان های غربی وارد می شویم، خواهیم دید که در دنیای غرب این خبرها نیست و در آن فرهنگ انجام چنین اعمالی دور از شان انسانی است و از فطرت انسانی به دور است.
این نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی اضافه کرد: چنین الگوبرداری هایی، دریافت تکه و پاره هایی از فرهنگ های وارداتی است در صورتی که اگر تاریخ را مرور کنیم ، درمی یابیم که تمدن غرب در رویاروی با مسلمان بسیاری از فرهنگ را از مسلمانان آموخته اند.
طباطبایی اضافه کرد: در جنگ های صلیبی که دو قرن به طول انجامید، شوالیه های مسیحی در مواجه با سرداران مسلمان، بسیاری از مسائل از جمله استحمام کردن را آموختند ، از سوی دیگر سرداران مسلمان دارای موهای بلند بودند در حالی که شوالیه های مسیحی موهای کوتاهی داشتند اما با اقتباس از فرهنگ مسلمانان، موهای خود را بلند کردند.
وی اضافه کرد: اکنون جوانان ما از غرب الگوبرداری ناقص کرده و گمان می کنند که آن فرهنگ درست و سالم است، مدل مو ، لباس و حتی حرف زدن جوانان ما غربی شده است این در حالی است که در پشت صحنه این فرهنگ مهندسی شده، هزاران نفر در رسانه ها نشسته اند و برای ما نقشه می کشند.
وی با تاکید بر اینکه شعور و آگاهی جوانان باید در خانواده ها افزایش یابد، گفت: خانواده ها در این جریان مقصر هستند چرا که باورها در کانون خانواده شکل می گیرد، اگر فرزندان درست تربیت شوند، ساختارشان در بزرگسالی در نقش های همسری، پدری و مادری محکم می شود.
طباطبایی اضافه کرد: بودجه ای که باید صرف خانواده ها شود، صرف نمی شود به عنوان مثال فرهنگسراها به اندازه کافی در این زمینه فعال نیستند گویا یکسری کارها را سمبل کرده و تحویل خانواده ها می دهند و وقت کافی برای آموزش و تربیت خانواده ها نمی گذارند.
این روانشناس اضافه کرد: خانواده ها باید تریت و اخلاقیات را سرلوحه تربیت خود قرار دهند ، همان طور که وقت صرف می کنند تا فرزندانشان در کلاس های موسیقی و زبان و غیره ثبت نام کنند به همان اندازه باید وقت کافی برای تربیت و آموزه های اخلاقی آن ها صرف کنند.
طباطبایی گفت: والدین باید مناسبت های صحیح اجتماعی را به فرزندانشان آموزش دهند از سوی دیگر خود والدین باید بیاموزند که چگونه با یکدیگر رفتار کنند.
وی ادامه داد: تربیت فرزندان یک اصل اساسی است چرا که آن ها قرار است فردا، شوهر یا همسر شوند و بعدها نقش های پدر یا مادری را نیز به عهده بگیرند.
طباطبایی به خانواده ها توصیه کرد بیش از توجه به مسائل جنبی آموزشی، به بالا بردن سطح آموزش مراودات اجتماعی فرزندان براساس بنیادهای دینی تکیه کنند.
غیرت و عفت به عنوان دو اصل مهم و زیبا در فرهنگ ایرانیان همواره مطرح بود و این دو اصل اساسی در تربیت ایرانیان در حال رنگ باختن است ، براین اساس لازم و ضروری به نظر می رسد تا علاوه بر حساسیت خانواده ها مبنی بر توجه به این دو مقوله در تربیت فرزندان، نهادهای فرهنگی نیز به کمک خانواده ها شتافته تا این دو مهم به دست فراموشی سپرده نشود.
منبع: الف
بیشتر بخوانیدبرخورد با سایت‌هایی که متقلبانه از کلمات و تگ های پرکاربرد سوءاستفاده می‌کنند
نوشته شده توسط موسسه توسعه حقوق فناوری اطلاعات برهان|وکالت دادگستری در ۷ مرداد ۱۳۹۴ در بخش اخلاق فناوری اطلاعات, جرایم رایانه ای, جرایم رایانه ای-اینترنتی-سایبری, فضای سایبر, کلاهبرداری | بدون دیدگاه
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی معاونت فرهنگی قوه قضاییه و به نقل از فارس؛ دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه گفت: براساس مصوبه اخیر کارگروه با سایت های اینترنتی که برای افزایش بازدید و ارتقاء رتبه کشوری و جهانی خود به تقلب متوسل شده و با سوء استفاده از کلمات کلیدی و تگ های پر کاربرد کاربران را فریب می دهند برخورد خواهد شد.
دانشجو هستی و می‌خواهی به سرعت یک مطلب علمی را برای ارائه در کلاس درس در دریای بی‌کران فضای مجازی جستجو کنی تا به نتیجه دلخواهت برسی.
کارمندی و به دنبال یک سایت مورد نیازت و یا حتی یک مطلب علمی یا غیرعلمی می‌گردی، زن خانه داری به دنبال مطالب مورد علاقه‌ات می‌گردی و به طور کلی و در نگاهی جامع تر یک کاربر فضای مجازی هستی و به دنبال مطلب مورد نیازت می‌گردی.
همه اینها باعث میشود وقت و انرژی و پولت را پای اینترنت مصرف کنی اما امان از آن لحظه که پس از جستجو به سایتها و صفحاتی هدایت می‌شوی که کلیک دزدی کرده‌اند فقط با قرار دادن برخی از واژه‌ها موتورهای جستجو را به اشتباه انداخته‌اند و تو هم در دامشان گرفتار شده‌ای.
این روند متقلبانه برخی از سایتها و صفحات اینترنتی باعث شد تا به سراغ معاون معاون قضایی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی و دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رفتیم تا از وی در باره برخورد با آنها جویا شویم.
عبدالصمد خرم آبادی در پاسخ به سوال خبرنگار فارس در خصوص فعالیت سایت های کلیک دزد(سایت‌هایی که با ترفندهایی به قصد افزایش بازدید و کلیک خور اقدام به ایجاد صفحات دروغین می‌کنند) گفت: برخی از سایت ها برای جذب بازدید کننده بیشتر و ارتقاء رتبه خود به ترفندهایی متوسل می‌شوند که در اصطلاح عامیانه به آن کلیک دزدی گفته می شود.
وی افزود: ولی از نظر حقوقی این عمل سایتها یک نوع کلاهبرداری رایانه ای است. به موجب مصوبه اخیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با سایت های اینترنتی که برای افزایش بازدید و ارتقاء رتبه کشوری و جهانی خود به حیله و تقلب متوسل شده و با سوء استفاده از کلمات کلیدی و تگ های پر کاربرد کاربران را فریب می دهند برخورد خواهد شد. دبیرکارگروه تعیین مصادیق اظهار کرد: براساس این مصوبه مقرر شد بدواً سایت هایی که مرتکب چنین تخلفاتی می شوند شناسایی شده و به آن ها برای اصلاح شیوه عملکرد خود تذکر داده شود چنانچه تذکر موثر واقع نشود برخورد قانونی لازم بعمل آید.
معاون قضایی دادستان کل کشور افزود: یکی از شیوه‌های تقلب این سایتها بدین صورت است که مدیران این سایت ها کلمات کلیدی و تگ های پر کاربرد علمی، خبری، ورزشی و غیره را که هیچ ارتباطی با محتوای واقعی سایت آن ها ندارد شناسایی کرده و در سایت خود درج می کنند.
خرم‌آبادی تصریح کرد: کاربرانی که این کلمات پرکاربرد را برای دسترسی به مطالب مورد نیاز خود جستجو می کنند به جای دسترسی به مطالب واقعی مورد نیاز به سایت ها و صفحاتی هدایت می شوند که هیچ ارتباطی با کلمه و تگ جستجو شده ندارد.
وی گفت: توسل به اینگونه حیله و تقلب ها علاوه بر اینکه وقت کاربران اینترنت را تلف می‌کند موجب مصرف بیهوده حجم اینترنت خریداری شده آن ها و ایراد ضرر و زیان مادی به آنها میشود از طرف دیگر کسانی که به این گونه حیله ها متوسل می‌شوند با افزایش غیرمجاز بازدید سایتشان سود کلانی از ناحیه تبلیغات سایت و افزایش قیمت سایت عایدشان میشود.
خرم آبادی با بیان اینکه امروزه بازدید و کلیک کردن در یک سایت دارای ارزش مادی برای سایت بازدید شونده و صرف وقت، هزینه و انرژی برای بازدید کننده است، گفت: قانونگذار به موجب ماده ۶۷ قانون تجارت الکترونیکی و ماده ۱۳ قانون جرایم رایانه ای تحصیل متقلبانه و غیرمجاز مال، منفعت، خدمات و امتیازات مالی از طریق سامانه های رایانه ای را تحت عنوان کلاهبرداری رایانه ای جرم انگاری کرده است.
وی تصریح کرد: بنابر این کسانی که با توسل به هرگونه وسایل متقلبانه بازدید سایت خود را بطور غیرمجاز افزایش می دهند و از این طریق منفعت یا امتیاز مالی برای خود تحصیل می کنند عملشان مجرمانه بوده و مستوجب برخورد قانونی می باشند.
بیشتر بخوانیدنشست آسیب شناسی فضای مجازی برای خانواده ها
نوشته شده توسط موسسه توسعه حقوق فناوری اطلاعات برهان|وکالت دادگستری در ۱۸ تیر ۱۳۹۴ در بخش اخلاق فناوری اطلاعات, تجارت الکترونیک | بدون دیدگاه
به گزارش خبرگزاری مهر، معاون فضای مجازی بسیج کشور و عضو کمیته بین المللی شورای عالی فضای مجازی که به عنوان کارشناس، برگزاری این نشست را به عهده داشت با اشاره به مشکلات و آسیب‌هایی که به دلیل بی اطلاعی افراد از سوء استفاده های فضای مجازی گریبان گیر خانواده ها می شود، راهکارهای مواجهه با این بعد از زندگی افراد را بیان کرد. مومن نسب با اشاره به لزوم آشنایی کاربران با ابعاد مختلف فضای مجازی گفت: فضای مجازی بعد دیگری از زندگی حقیقی افراد را به خود اختصاص داده است. غربی ها به این بعد از زندگی شان، زندگی دوم می گویند. همه ابعاد زندگی حقیقی در فضای مجازی تعریف شده است که باید آنها را بشناسیم. همان طور که در زندگی حقیقی با مباحث تجارت و اقتصاد در ارتباط هستیم، در فضای مجازی هم مفاهیمی چون تجارت الکترونیک یا اقتصاد مجازی، هویت مجازی، فرهنگ مجازی، زمین مجازی و… مطرح شده است.
وی افزود: در واقع هر بعد دیگری از زندگی افراد، فضای مجازی نامیده می شود که ما در جمهوری اسلامی هم این تعریف را پذیرفته ایم. اسفند سال ۱۳۹۰ مقام معظم رهبری تشکیل شورای عالی فضای مجازی را تصویب کردند. بسیاری از مسئولان کشور عضو شورای عالی فضای مجازی هستند، چون فضای مجازی درست مشابه فضای حقیقی ان قدر تنوع دارد که همه نهادهای کشور باید برای اداره و رهبری آن بسیج شوند تا حاکمیت جمهوری اسلامی در فضای مجازی تعریف شود.
خانواده حریم نبرد جنگ نرم است
عضو کمیته بین المللی شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه ابزار جنگ نرم به حریم خانواده حمله می کند، گفت: اکنون فضای مجازی به عنوان ابزاری برای جنگ نرم استفاده می شود و خانواده حریم نبرد جنگ نرم است. وقتی فرزند برای اینکه زمان بیشتری را صرف بازی در فضای مجازی کند به بزرگترها پرخاش می کند و یا مادر خانواده به جای وقت گذاشتن برای همسر و فرزندان در فضای مجازی سرگرم می شود. حتی وقتی پدر خانواده هم درست به همین شکل از اعضای خانواده غفلت می کند گویای این واقعیت است که این افراد درگیر جنگ نرم شدند. بنابراین اعضای خانواده نسبت به یکدیگر شک و تردید پیدا می کنند، البته هدف جنگ نرم هم همین است. جنگ نرم در یک جمله یعنی ایجاد تردید در دل ها و ذهن های افراد یک خانواده و در بعد وسیع تر افراد جامعه که نتیجه ای جز سقوط و تباهی ندارد.
ابزارهای جنگ نرم
مومن نسب ایجاد نشدن ممنوعیت برای ورود کودکان به فضای مجازی را مهم ترین زمینه بروز آسیب های اجتماعی دانست و در این باره گفت: ابزارهای جنگ نرم که به کانون خانواده آسیب می رسانند تنوع بسیاری دارند. نسل جدید گوشی های تلفن همراه، تبلت ها، کامپیوتر، انواع بازیها و کنسول های بازی از جمله پرکاربردترین ابزارهای جنگ نرم هستند. شبکه های اجتماعی از جمله یوتیوب و توییتر گروه دیگری از ابزارهای جنگ نرم محسوب می شوند. همچنین رسانه های تعاملی بیماری های فراگیری هستند که به افراد و کانون خانواده آسیب جدی وارد می کنند. مهم ترین آسیبی که رسانه های تعاملی مانند فیسبوک به جامعه وارد می کنند به این دلیل است که در کشور ما عضویت در این فضاها محدودیت سنی ندارد. در حالی که در سال ۱۳۹۶ در آمریکا قانونی برای حمایت از کودکان در فضای مجازی تصویب شده است. اگر در آمریکا خانواده ای اجازه بدهد فرزند زیر ۱۸ سال وارد هر شبکه اجتماعی بشود، دادگاه به دلیل عدم صلاحیت والدین سرپرستی آن بچه را از خانواده می گیرد. اما متاسفانه ما می بینیم که در کشور ما حتی کودکان و نوجوانان هم به راحتی به این فضاها دسترسی دارند.
ویژگی های اینترنت
وی با بیان اینکه اینترنت سالم باید چهار ویژگی کلی داشته باشد، اظهار داشت: اینترنت باید چهار ویژگی داشته باشد که این چهار ویژگی در قانون ما مطرح شده اما اجرا نشده است. ویژگی اول این است که اینترنت باید سالم باشد. اما آمارها نشان می دهد که ۸۹ درصد از محتوای شبکه های موبایل و اطلاعات دریافتی و ارسالی غیر اخلاقی است.
ویژگی دوم این است که سرعت اینترنت بر اساس قانون باید تند باشد. یعنی اینترنت با سرعت بالا باید در خدمت محتوای سالم باشد. اما واقعیت این است که در حال حاضر اینترنت سرعت مطلوب را ندارد چون با واسطه از آمریکا خریداری می کنیم و با همین سرعت نامطلوب در اختیار محتوای ناسالم است.
ویژگی سوم این است که اینترنت باید امن باشد که بر اساس آمارها در یک ماه ۱۴ میلیارد بسته اطلاعاتی از ایرانی ها سرقت شده است که در دنیا بی سابقه است. این آمار نشان می دهد که ایران ناامن ترین فضای اینترنتی را از لحاظ امنیت دارد.
چهارمین ویژگی این است که اینترنت باید ارزان باشد. اما واقعیت این است که قیمت اینترنت ما ۲ هزار برابر حد معمول است. تنها با کنترل و قانونمند کردن این چهار ویژگی می تواینم از مزایای یک اینترنت سالم بهره مند شویم. ما اولین کشور خاورمیانه بودیم که اینترنت را دریافت کردیم ولی به مرور زمان هرچه اینترنت پیشرفت کرد ما به عقب برگشتیم. چون نتوانستیم تولید کننده باشیم و در فضای مجازی حاکمیت خودمان را پیدا کنیم.
آسیب های فضای مجازی
مومن نسب در ادامه به آسیب های اینترنت ناسالم اشاره کرد و گفت: آسیب های فضای مجازی و اینترنت نا سالم را می توان از لحاظ روانی، فکری و فرهنگی بررسی کرد. این آسیب ها در ۳ مرحله تسخیر افکار و اذهان، تسخیر دل و تغییر رفتار مشاهده می شود. تاثیرات این مراحل در قالب استرس، تنوع طلبی، تاثیر پذیری احساسی و جنسی، ترورهای هسته ای، طلاق های عاطفی، چند شریک گزینی، افت تحصیلی، دروغ و شایعه پراکنی و… ظاهر می شود. از بین تاثیرات شناخته شده، چند گزینه، بیشترین آسیب را به کانون خانواده تحمیل می کند تا آنجا که نتایج آمارها نشان می دهد ۶۸ درصد از طلاق های ثبت شده در ۱۵۰ کشور دنیا به دلیل ارتباط یکی از طرفین با جنس مخالف در شبکه های موبایلی اتفاق افتاده است.
لزوم آگاهی خانواده ها با فضاهای مجازی و اینترنت
وی با بیان اینکه خانواده ها باید با فضای مجازی آشنا باشند تاکید کرد: درباره آگاهی و افزایش اطلاعات خانواده ها از فضاهای مجازی باید چند نکته را در نظر گرفت. مهم ترین نکته این است که دولت، خانواده ها را در آشنایی و مواجهه با فضای مجازی تنها نمی گذارد. دولت ورود می کند و برای خانواده ها بسته های محتوایی تولید می کند. مثل اینترنت خانواده پسند، اینترنت ویژه کودک، اینترنت دانش آموزی و… که فضا را برای کاربر تعریف می کند. متاسفانه در کشور ما هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است. افراد در همه رده های سنی به محتوای اینترنت دسترسی دارند. یک سایت با محتوای تعریف شده برای کودک ۵ ساله تا سالمند ۶۰ ساله قبال دسترس و یا برای هر دو فیلتر است. نکته قابل توجه این است که پدر و مادر به تنهایی نمی توانند همه مباحث و زوایای مربوط به دنیای مجازی را مطالعه کنند. به همین دلیل است که در همه کشورهای جهان نهادهایی برای شناسایی، مطالعه و بررسی فضاهای مجازی تشکیل می شود. این نهادها با ارزیابی فضاهای مجازی، اطلاعات کلی درباره محدودیت سنی، مزایا و معایب فضاهای جدید را بازگو می کنند.
فاصله گرفتن اعضای خانواده
مومن نسب در پایان نشست فاصله گرفتن اعضای خانواده از یکدیگر را مهم ترین آفت فضای مجازی دانست و گفت: فضاهای مجازی موجب فاصله گرفتن افراد و اعضای خانواده از یکدیگر شده اند. در گذشته وقتی اعضای خانواده با یکدیگر مشاجره و یا قهر می کردند به اقوام و آشنایان پناه می بردند که خیر و صلاح آنها را می خواستند. اما از زمانی که فضاهای مجازی وارد حریم خانواده شده است بعد از هر مشاجره کوچک، اعضای خانواده به دوستی های بی پایه و اساس فضای مجازی پناه می برند و این پناهندگی نقطه آغاز مشکلات جبران ناپذیر است. برای جلوگیری از بروز آسیب های اجتماعی باید تا حد امکان ورود و وقت گذرانی در فضاهای مجازی را محدود کرد.
بیشتر بخوانیدحقوق فناوری اطلاعات ارتباطات
